กลัวเป็นไส้ติ่ง

เคยไหมเวลาที่ปวดท้องมากๆก็เลยรีบไปโรงพยาบาลเพราะกลัวว่าจะเป็นไส้ติ่งอักเสบ ความจริงแล้วหลายคนกลัวโรคไส้ติ่งอักเสบ หรือที่เรียกกันสั้นๆว่า "ไส้ติ่ง" เพราะว่ากลัวการผ่าตัด และบางคนก็กลัวเพราะเคยได้ยินมาว่า ถ้าไปโรงพยาบาลไม่ทัน เกิดไส้ติ่งแตกขึ้นมา อาจตายได้ เรื่องราวจริงๆของไส้ติ่งจะเป็นยังไง มาอ่านต่อกันทางนี้ค่ะ

ไส้ติ่งอักเสบเกิดจากอะไรนะ
คำถามแรกคือ คุณรู้จักคุณ"ไส้ติ่ง" มากแค่ไหน ต่างยังไงกับลำไส้เล็ก ลำไส้ใหญ่นะ ความจริงก็ตามชื่อค่ะ ไส้"ติ่ง" มันได้ชื่อนี้มาเพราะว่ามันเป็นส่วนเล็กๆ ลักษณะคล้ายลำไส้ของเรานี้แหละ แต่เป็นฉบับจิ๋ว ยื่นออกมาจากลำไส้ใหญ่ส่วนต้นๆ หน้าที่ของมันทำอะไรก็ไม่ค่อยชัดเจน เพราะคนที่ตัดมันออกไปแล้วก็ใช้ชีวิตได้ปกติสุขดีไม่มีปัญหาอะไร

แล้วมันอักเสบได้ยังไง??
หลายคนคงจะเคยได้ยิน กินเม็ดฝรั่งแล้วจะเป็นไส้ติ่ง กินเม็ดแตงโมแล้วจะเป็นไส้ติ่ง ความจริงอันนี้ก็มีส่วนจริงอยู่บ้าง ไส้ติ่งเกิดจากการที่มีเศษอาหารของเรานั้นไปอุดตันในรูเล็กๆของมัน พออุดตันสารต่างๆที่เยื่อบุของมันสร้างก็เกิดการอุดตัน เชื้อแบคทีเรียทั้งหลายในท้องเราก็เลยไปเจริญเติบโต กลายเป็นการอักเสบขึ้นมา (อักเสบ = ปวด บวม แดง) เป็นนานๆเข้าสารที่สร้างข้างในไส้ติ่งก็ยังสร้างออกมาเรื่อยๆ จนเกิดไส้ติ่งแตกได้นั่นเอง ทีนี้หลายครั้งที่หมอผ่าตัดไส้ติ่งออกมาแล้วก็พบว่า เจ้าเศษอาหารที่ว่านี้เป็นเมล็ดผลไม้เล็กๆ อย่างเมล็ดฝรั่ง ที่ร่างกายของเราย่อยไม่ได้ (ปกติแล้วจะถูกขับออกทางอุจจาระได้) บังเอิญผลัดหลงไปอุดอยู่ในไส้ติ่งนี่แหละ ก็เลยเป็นที่มาของความเชื่อว่า กินเม็ดฝรั่งแล้วจะเป็นไส้ติ่งอักเสบ

ไส้ติ่งแตกแล้วจะตายจริงๆเหรอ??
คำตอบคือ มีความเป็นไปได้ แต่ก็ไม่ใช่ว่าทุกคนที่ไส้ติ่งแตกจะต้องเสียชีวิตนะคะ เพียงแต่ว่าถ้าไส้ติ่งแตกแล้ว มันเหมือนสิวแตกหน่ะค่ะ เจ้าหนองเอย อะไรเอยก็ไหลออกมาหมด แต่คุณเช็ดออกไม่ได้เหมือนหัวสิว อันนี้มันแตกแล้วก็นอนเล่นอยู่ในท้องของเราต่อไป ไปก่อให้เกิดการระคายเคืองอวัยวะอื่นๆ และอาจทำให้เชื้อโรคลุกลามเข้าสู่กระแสเลือดต่อไป และถึงเสียชีวิตได้จริงๆ ถ้าผ่าตัดล้างเอาหนองออกไม่ทัน

นอกจากนั้นแม้การผ่าตัดจะสำเร็จไปด้วยดี แผลผ่าไส้ติ่งอักเสบธรรมดา กับแผลผ่าไส้ติ่งที่แตกแล้วก็ไม่เหมือนกันนะคะ นอกจากแผลจะใหญ่กว่าแล้ว แผลไส้ติ่งที่แตกก็ยังมีโอกาสติดเชื้อได้มากกว่าด้วย เหมือนเวลาถุงขยะรั่วหน่ะค่ะ นอกจากต้องเอาถุงนั้นไปทิ้งแล้ว จะต้องค่อยตามเช็ดน้ำเหม็นๆที่ไหลออกมาจากถุงขยะด้วย และก็มีโอกาสที่จะเช็ดไม่หมด จริงมั๊ยคะ

อาการยังไงนะ ที่สงสัยว่าจะเป็นไส้ติ่ง
โดยทั่วไปที่เรารู้ๆกันก็คือเป็นปวดท้องน้อยด้านขวา ถูกต้องค่ะืผู้ป่วยที่เป็นไส้ติ่งอักเสบทุกคนปวดท้องน้อยด้านขวา โดยที่ช่วงแรกถ้าสังเกตดีๆ จะเริ่มจากอาการปวดรอบสะดือก่อน ต่อมาถึงได้ย้ายมาปวดที่ท้องน้อยด้านขวา ลักษณะอาการปวดก็มึมากมายหลายแบบแล้วแต่คนจะอธิบาย จี๊ดๆบ้าง บีบๆบ้าง ตื้อๆบ้าง นอกจากนี้ก็มักจะมีอาการเบื่ออาหาร และคลื่นไส้อาเจียนร่วมด้วย บางคนท้องเสียเลยทีเดียว สำหรับระยะเวลาก็มีส่วนช่วยบอกว่าเราเป็นไส้ติ่งหรือไม่ บางคนบอกว่ามีอาการที่กล่าวมาทั้่งหมด แต่เป็น 4 วันแล้ว อันนี้ก็คงต้องบอกว่าไม่น่าจะเป็นไส้ติ่งอักเสบ ส่วนใหญ่แล้วอาการปวดจะเป็นมากขึ้นเรื่อยจนต้องมาพบแพทย์ภายใน 48 ชั่วโมง ตั้งแต่เริ่มเกิดอาการ ถามว่าถ้าเป็นจริงๆแล้วไม่ยอมมาหาหมออาการจะเป็นยังไง ก็คือถ้าไส้ติ่งแตกแล้วอาการจะปวดทั่วๆท้อง เริ่มมีไข้ เหงื่ออก หายใจเร็ว หัวใจเต้นเร็ว ถึงกับหมดสติได้ นั่นก็คืออาการของภาวะช็อคนั่นเอง

อย่างไรก็ตามการวินิจฉัยของแพทย์นั้น จากอาการที่ผู้ป่วยบอกเล่าเองก็ไม่ค่อยพอ อย่างที่รู้กัน อาการปวดแต่ละคนก็อธิบายไม่เหมือนกัน ไม่ว่าจะปวดจี๊ดๆ ปวดบีบๆ แสบๆ หรือยังไงก็ตาม ความ"ทน" ของแต่ละคนก็ไม่เหมือนกัน บางคนปวดนิดเดียวจะเป็นจะตาย บางคนปวดมากแล้วก็ยังทนไหว บางคนอยู่กับแฟนปวดนิดปวดหน่อยก็เลยทำเวอร์อ้อนแฟน แต่พออยู่คนเดียวยังเล่นบาสได้ก็มี 555 สรุปว่าอาการจากการบอกเล่านั้นประเมินได้แค่ระดับหนึ่งเท่านั้น สุดท้ายแล้วแพทย์ก็ต้องใช้การตรวจร่างกาย(ก็คือที่เอาหูฟังมาฟังๆ เอามือไปกดๆนั่นแหละ) และผลการเจาะเลือดในการวินิจฉัย สรุปแล้วถ้าเกิดใครสงสัยว่าตัวเองจะเป็นไส้ติ่ง อ่านดูแล้วคล้ายๆกับตัวเองก็ควรจะไปพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ได้ตรวจร่างกาย และเจาะเลือดอีกทีนะคะ

อีกสิ่่งที่อยากจะบอก บางครั้งหมออย่างเราๆก็ฟันธงอย่างคุณหมอดูดวงไม่ได้ เพราะว่าฟังจากอาการ การตรวจร่างกาย และผลเลือด ทุกอย่างก้ำกึ่งไปหมด ไม่แน่ใจ บางครั้งก็อาจต้องให้ดูอาการไปก่อนซักพัก จนอาการชัดเจนขึ้นถึงจะวินิจฉัยได้

ถามว่าไม่รู้ว่าเป็นรึเปล่า ผ่าตัดไปเลยก็ได้ จะได้รู้แล้วรู้รอดกันไป ไม่ได้เหรอ?? หมอก็ขอบอกทุุกท่านว่า การผ่าตัดทุกอย่างมีความเสี่ยงของมันอยู่ หมอทุกคนถูกสอนให้เลือกสิ่งที่ปลอดภัยที่สุดก่อนเสมอ ถ้าอาการยังไม่ได้อยู่ในภาวะอันตรายมาก การรอดูอาการจะเป็นทางเลือกที่ปลอดภัยมากกว่าสำหรับคนไข้ค่ะ อย่าพึ่งอยากเจ็บตัวเลย

การรักษา
แน่นอนการรักษาไส้ติ่งอักเสบ ก็คือการผ่าตัดเอาไส้ติ่งออก ไม่ว่ามันจะแตกแล้ว หรือยังไม่แตกก็ตาม ถ้ายังไม่แตกเราก็จะได้แผลเล็กๆที่หน้าท้องด้านซ้าย แต่ถ้าแตกแล้วก็อาจจะได้แผลใหญ่หน่อย ส่วนบางโรงพยาบาลที่มีอุปกรณ์พร้อมก็อาจจะได้ผ่าตัดแบบส่องกล้องมีแผลที่เล็กมาก ประมาณ 1-2 ซม. แทน

ถ้าไส้ติ่งแตกแล้ว อย่างที่ได้บอกไปว่าเหมือนถุงขยะรั่ว ถ้าเกิดล้างออกได้ไม่หมด มีโอกาสที่จะเกิดแผลติดเชื้อทำให้ต้องล้างแผลนานขึ้น และต้องนอนโรงพยาบาลนานขึ้น

ถามว่าเป็นซ้ำได้มั๊ย??
ไส้ติ่งตัดไปแล้ว ไม่อักเสบซ้ำแน่นอนค่ะ (เพราะไม่มีให้อักเสบอีกแล้วไง 555) แต่บางคนอาจมีปัญหาต่อจากผังผืดจากการผ่าตัด อาจมีอาการเจ็บแปล๊บๆ หรือตึงๆที่แผลเวลาขยับตัวหลังการผ่าตัดนานๆไปแล้วได้ อาการเหล่านี้ไม่อันตราย เพียงแต่น่ารำคาญ จะรักษายังไง ก็เป็นแค่ตามอาการคือ ปวดก็ทานยาแก้ปวดเอานะคะ

สุดท้าย คนที่เคยผ่าตัดไส้ติ่งแล้ว แผลผ่าตัดเนี๊ยจะเป็นเหมือน Signature ของการผ่าตัดไป แพทย์เกือบทุกคนถ้าเห็นแผลก็จะรู้ว่าคุณไม่มีไส้ติ่งแล้วค่ะ

จบเท่านี้สำหรับวันนี้ ขอให้ทุกคนสุขภาพดี ไร้โรคภัยไข้เจ็บนะคะ

------------------------------------------------------------------------------------------