วันอาทิตย์ที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2560

ตาแห้งเกิดจากอะไร?? : เคืองตาบ่อยจัง

หลายคนอาจเคยได้ยิน หรือแม้แต่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็น ภาวะตาแห้ง หรือโรคตาแห้ง (dry eye syndrome) ซึ่งทำให้มีอาการเคืองตาอยู่บ่อยๆ หรือบางคนก็อาจจะมีอาการคันตา แสบตา น้ำตาไหล โดยเฉพาะเวลาโดนบม โดนแดด การจ้องอะไรนานๆ อย่างคอมพิวเตอร์ หรือ โทรศัพท์ และตอนนี้อาจจะเริ่มสงสัยว่า จริงๆแล้วมันคืออะไรกันแน่ วันนี้เราจะมาเล่าถึงสาเหตุของภาวะ หรือโรคตาแห้งกันนะคะ

ส่วนสำคัญของตาที่ใช้ในการมองเห็นของเราคือตาดำนะคะ ภาษาหมอๆเรียกกันว่ากระจกตา  เปรียบเสมือนกระจกอันหน้าสุดของกล้องถ่ายรูปที่ตากล้องท้ังหลายระวังอย่างมาก ไม่ให้มีรอยขีดข่วนใดๆ แม้แต่รอยนิ้วมือเลยทีเดียว 

กระจกตาของคนเราก็เช่นกันค่ะ จะรักษาให้มองเห็นชัดแจ๋วได้ กระจกตาคือด่านแรก (แปลว่ามีอีกหลายๆด่านนะคะ) ที่ต้องคงความใสไว้ เพื่อการมองเห็นที่สมบูรณ์ (หมอเรียกว่าตาดำเพื่อให้เข้าใจง่าย แต่จริงๆ กระจกตาเป็นเพียงชั้นหน้าสุดของตาดำค่ะ ยังมีชั้นลึกๆลงไปข้างในอีกหลายชั้น แต่เห็นเป็นสีดำเพราะม่านตาเราที่อยู่ถัดไปจากกระจกตาเป็นสีน้ำตาลเข้มค่ะ ถ้าเป็นฝรั่งเราก็จะเห็นตาดำของเขาเป็นสีฟ้า สีเขียว แล้วแต่เชื้อชาติค่ะ)

Dry eye, เคืองตา, โรคตา, ตาแห้ง, diary doctor is me, สิ่งที่คุณไม่รู้ แต่หมออยากให้คุณรู้


อธิบายกระจกตาซะยาว มาต่อกันเรื่องตาแห้งค่ะ การคงความใสของกระจกตา ต้องอาศัยน้ำ ซึ่งก็คือน้ำตาของเรา เคลือบที่ผิวหน้าซึ่งถ้ามีความชุ่มชื้นเพียงพอก็จะป้องกันอาการระคายเคืองตาค่ะ และเพื่อป้องกันน้ำระเหย ก็จะมีการสร้างน้ำมันมาเคลือบทับชั้นน้ำนี้อีกที (มหัศจรรย์ใช่มั๊ยคะ) ดังนั้นไม่ว่าจะเป็นน้ำตาที่น้อยไป หรือน้ำมันที่น้อยไปก็ทำให้ตาแห้งได้ทั้งนั้นค่ะ

ทีนี้เราก็มาดูว่าอะไรบ้างที่ทำให้น้ำตาน้อยลง หรือ น้ำมันน้อยลง แล้วทำให้เราเกิดอาการเคืองตากันนะคะ (แต่ต้องบอกก่อนว่าน้ำตาจากการร้องไห้ไม่เกี่ยวกันนะคะ ใช่ว่าร้องไห้บ่อยๆแล้วจะไม่ตาแห้งนะคะ ;)

เริ่มที่น้ำตากันก่อนคิดง่ายๆ น้ำตาน้อยก็สามารถเกิดได้จาก
  • น้ำตาของเราสร้างน้อย ซึ่งมักจะเกิดจากโรคบางอย่างที่ทำให้มีความผิดปกติของต่อมน้ำตา เช่น Sjogren disease, SLE, Rheumatoid disease ยาบางอย่าง เช่น ยากลุ่มวิตามินเอ ที่ใช้รักษาสิว, ยาแก้แพ้ หรือแม้แต่ความชราที่ฮอร์โมนเริ่มลดลง ก็สามารถทำให้ตาแห้งได้เช่นกันค่ะ
  • น้ำตาระเหยไวขึ้น เช่น การทำงานที่ต้องเพ่ง จ้องเป็นเวลานานๆ โดยไม่พักสายตา ไม่ว่สจะเป็นการอ่านหนังสือ หรือเล่นโทรศัพท์มาก , การอยู่ในสภาพแวดล้อมที่อากาศแห้ง ลมพัดแรง แอร์เป่าหน้า พัดลมเป่าหน้า การขี่มอเตอร์ไซค์ (โดยเฉพาะถ้าไม่สวมหมวกที่มีหน้ากากด้านหน้า) หรือคนไข้ที่มีโรคอื่นๆทำให้หลับตาไม่สนิท หรือกระพริบตาไม่ได้ หรือ มีอัตราการกระพริบตาลดลง
  • ต่อมไขมันที่เปลือกตาอุดตัน (meibomian gland dysfunction) อันนี้จิงแล้วสิ่งที่ตามมาก็คือการระเหยของน้ำตาที่มากขึ้น ต่อมไขมันที่พูดถึงนี้อยู่ในเปลือกตา และมีทางออกที่ขอบเปลือกตา ใกล้ๆขนตา ดังนั้นการทำความสะอาดเปลือกตาที่ดีจะช่วยรักษาภาวะตาแห้งจากสาเหตุนี้ได้ แบบหายขาดเลยค่ะ
  • สาเหตุอื่นๆ เช่นการใส่คอนแทคเลนส์, การผ่าตัด lasik , การผ่าตัดตา, การใช้ยาหยอดตาในปริมาณมาก, โรคงูสวัด หรือ เริมขึ้นตา ฯลฯ
ถ้าใครที่เคยได้รับการวินิจฉัย หรือสงสัยว่าตัวเองเป็นโรคตาแห้ง หรือมีอาการเคืองตาบ่อยๆก็ลองตรวจสอบกันดูนะคะว่ามีปัจจัยเหล่านี้อยู่บ้างรึเปล่า
ครั้งหน้าเราจะมาอธิบายอาการ และการปฏิบัติตัวสำหรับโรคตาแห้งกันต่อนะคะ

วันนี้ขอให้ทุกคนดวงตาสดใสนะคะ สวัสดีค่ะ